Παρασκευή 27 Φεβρουαρίου 2009

Ο προαιώνιος πόθος των κυπρίων για ένωση με την Ελλάδα (και μια απάντηση στον Sceptic Anonymous)



Στις 16 Ιαν. 2008 αναδημοσίευσα στο blog ένα άρθρο του Λάζαρου Μαύρου με τίτλο «Πότε η επιτέλους η Αθήνα θα γίνει ελληνική;»
Μεταξύ άλλων το άρθρο αναφέρει ...Στις 22 Ιουλίου 1878 που τερματιζόταν η πρώτη Τουρκοκρατία 307 ετών και η Κύπρος παραδιδόταν στη βρετανική αποικιοκρατία, οι Κύπριοι υποδεχθήκαμε τους Εγγλέζους με την ψευδαίσθηση ότι «η Μ. Βρετανία θα βοηθήση την Κύπρον, όπως έκαμε και με τας Ιονίους Νήσους, να ενωθή με την Μητέρα Ελλάδα». Με τέτοια λόγια υποδέχθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Σωφρόνιος τον πρώτο Άγγλο κυβερνήτη σερ Γκάρνετ Τζόζεφ Γούσλεϊ.

Από το σημείο αυτό πιάστηκε ο Sceptic Anonymous για να αμφισβητήσει το γεγονός ότι έγινε, την εποχή εκείνη, αίτημα για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
Ο Sceptic Anonymous ο οποίος αφιέρωσε και ειδικό άρθρο στο blog του για το θέμα, ισχυρίζεται ότι η συγκεκριμένη άποψη είναι εφεύρεση μεταγενέστερων ιστορικών προκειμένου να στηρίξουν την (εσφαλμένη) άποψη ότι υπήρχε ο πόθος για την ένωση από την εποχή στην οποία αναφέρεται το άρθρο.

Δεν θα μπω στον κόπο να παραθέσω στοιχεία και πηγές από το 1821 με κύπριους που έγιναν μέλη της Φιλικής Εταιρείας και εθελοντές που πολέμησαν στην Ελληνική Επανάσταση. Ούτε θα αναφέρω τα διαβήματα που έκαναν προς τον Καποδίστρια για συμπερίληψη της Κύπρου στο πρώτο Ελληνικό κράτος, παρόλο που όλα αυτά είναι αποδείξεις ότι ο πόθος των κυπρίων για ένωση με τον υπόλοιπο ελληνισμό, υπήρχε πριν ακόμα υπάρξει ελληνικό κράτος! Αν όντως θέλει κάποιος να δει την πρώτη αναφορά για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, θα πρέπει να ψάξει στα πρώτα χρόνια μετά την δημιουργία του Ελληνικού κράτους.

Πίσω στο θέμα μας και στα γεγονότα του 1878: Αγαπητέ Sceptic Anonymous, όντως έχεις δίκαιο. Tο επίμαχο σημείο της ομιλίας, ΔΕΝ αναφέρεται στο συγκεκριμένο άρθρο των Times. Το ότι δεν το αναφέρουν βέβαια οι Άγγλοι δεν είναι και απόδειξη του ότι δεν λέχθηκε (στην εφημερίδα αναφέρονται μικρά μόνο αποσπάσματα από την ομιλία του Κιτίου – ενώ είναι γνωστό ότι οι Βρετανοί και στην συνέχεια απέκρυπταν γεγονότα που συνέβαιναν στην Κύπρο όταν αυτά δεν ήταν προς το συμφέρον τους).

Ο Sceptic Anonymous ζητά πηγή "πριν από το 1903 και όσο γίνεται πιο κοντά στο 1878". Η επόμενη πηγή που καταθέτω είναι του 1878 και είναι ανταπόκριση από την Κύπρο της Κωνσταντινουπολίτικης εφημερίδας Νεολόγος, αρ. φύλ. 2849, 31/7-7/8 1987.

Η υποδοχή επιτροπής του Βρετανού Αρμοστή (προφανώς εννοεί την εκκλησιαστική επιτροπή, βλέπε Μητροπολίτης Κιτίου), τόνισε μεταξύ άλλων:




Το απόσπασμα αυτό του 1878 καταρρίπτει τους ισχυρισμούς ότι η συγκεκριμένη είδηση «φτιάχτηκε» από μεταγενέστερους ιστορικούς.

Το αίσθημα που περιγράφεται στο απόσπασμα ήταν διάχυτο σε όλους τους κυπρίους και μπορούν να παρατεθούν πολλές πηγές για αυτό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του πως ένοιωθαν οι κύπριοι της εποχής εκείνης είναι και ο εθνικός ποιητής της Κύπρου Βασίλης Μιχαηλίδης (1849?-1917) ο οποίος έζησε τα γεγονότα, έγραψε στην 9η Ιουλίου για την Ρωμιοσύνη (αναπόσπαστο μέρος της οποίας θεωρούσε και την Κύπρο), συγκινήθηκε με τους αγώνες της Κρήτης για ένωση με την Ελλάδα (και έγραψε για αυτούς) και το 1877πήγε στην Ελλάδα και πολέμησε σαν αντάρτης στον αγώνα για την απελευθέρωση της Θεσσαλίας!

11 σχόλια:

Anonymous είπε...

Τα πρώτα αιτήματα για Ένωση με την Ελλάδα διατυπώθηκαν όταν απελευθερώθηκε η Ελλάδα. Δυστυχώς για όσους προσπαθούν να αμφισβητήσουν την πραγματικότητα, σώζονται ακόμα και οι σχετικές επιστολές της εποχής και τα ονόματα των μελών σχετικών επιτροπών που είχαν σταλεί στην Ευρώπη για να ζητήσουν βοήθεια με την απομάκρυνση των Οθωμανών και ενσωμάτωση με την Ελλάδα.

Είναι ξεκάθαρο λοιπόν, ότι το αίτημα για ένωση δεν είναι "εφεύρεση μεταγενέστερων ιστορικών". Αντίθετα, όπως φαίνεται από πολλές πηγές, προϋπήρχε κατά πολύ του 1878. Εφεύρεση μεταγενέστερων λοιπόν είναι ακριβώς αυτή η ανιστόρητη αναφορά που έκανε ο Sceptic Anonymous.

sxiz

Sceptic Anonymous είπε...

Andkand ειλικρινά θαυμάζω το κουράγιο σου. Μου κίνησες το ενδιαφέρον αν έχεις την καλοσύνη μπορείς να μου πεις σε παρακαλώ που μπορώ να βρω αυτή την εφημερίδα; Ειλικρινά θέλω να μάθω.

Τώρα αν μου επιτρέπεις να κάνω μια μικρή διόρθωση; Δεν είπα ότι το 1878 κανένας Ελληνοκύπριος δεν ήθελε την ένωση. Το μόνο που ουσιαστικά αμφισβήτησα είναι τον Εθναρχικό ρόλο της Εκκλησίας το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Όπωσδήποτε κάποιοι Ελληνοκύπριοι θα ήθελαν ένωση και γνωρίζω ότι Κύπριοι ήταν αναμειγμένοι στον αγώνα του 1821. Αλλά ο πόθος για ένωση έγινε μαζικό κίνημα μόνο στην δεκαετία του 1920 και τότε άρχισε και η Εκκλησία να το υποστηρίζει ουσιαστικά.

Και στην ουσία η αμφισβήτησή μου είναι πιο λεπτή από ότι νομίζεις. Αμφισβητώ κατά πόσο το γνωστό κείμενο ('Δεχόμαστε την αλλαγή της κυβέρνησης, επειδή πιστεύουμε ότι η Μεγαλή Βρετανία ... με την οποία είναι φυσικά συνδεδεμένη') όντως λέχθηκε το 1878 και στην παρουσία του Κυβερνήτη. Επειδή η Εκκλησία στην αρχή της Αγγλοκρατίας προσπάθησε να αποσπάσει την εύνοια των Βρετανών. Μόνο όταν οι Βρετανοί την σνόμπαραν και οι αστικοί εθνικιστές άρχισαν να κερδίζουν την συμπάθεια του κόσμου με την εξάπλωση του ελληνικού αισθήματος στα ευρύτερα στρώματα του λαού άρχισε η Εκκλησία να φλερτάρει με τα εθνικά ιδεώδη.

Έτσι όπως πάμε θα πρέπει να ξαναγράψω την ανάρτηση για να ξεκαθαρίσω αυτά που ενοούσα, αλλά ας είναι.

Επόμενη εβδομάδα θα απουσιάζω από την Κύπρο πάλι. Αν έχεις την διαθέση να περιμένεις μέχρι να επιστρέψω για να μελετήσω την πηγή που αναφέρεις και θα επανέλθω μην ανησυχείς.

Φιλικά

MARINOS είπε...

Θα τρυπώσω και εγώ στην ενδιαφέρουσα αυτή συζήτηση για να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις μου για το ενδιαφέρον αυτό θέμα.

Αν και δεν είμαι ιστορικός, ως λάτρης της ιστορίας έτυχε και διάβασα αναφορές για την επίμαχη ομιλία του Σωφρονίου.

Εαν ενθυμούμαι από όσα διαβασα, η ομιλία αυτή έγινε στο Μετόχιο Κύκκου, στην εκκλησία του Αγίου Προκοπίου. Ο χώρος γύρω από το Μετόχιο, κοντά στο σημερινό Προεδρικό, ήταν ο χώρος που στρατοπέδευσαν για πρώτη φορά τα αγγλικά αποικιοκρατικά στρατεύματα.

Επίσης, χώροι του Μετοχίου αξιοποιήθηκαν από τον τότε Κυβερνήτη ως προσωρινά γραφεία.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τις τοτε πηγές, ο Σωφρόνιος κάλεσε πολλούς από τους παράγοντες της εποχής και τους ζήτησε τη γνώμη τους για το εαν θα ήταν ορθό να μιλήσει και να ζητήσει την Ενωση κατά την πρώτη εκείνη ομιλία - υποδοχής του.

Η πλειοψηφούσα άποψη ηταν πως θα ήταν άκομψο να τεθεί στην ομιλία το θέμα της ενωσης. Και έτσι έγινε η διατύπωση αυτή που σήμερα ξέρουμε.

Σύμφωνα με τις πηγές, μετά τον εκκλησιασμό στον Αγιο Προκόπιο, ο Κυβερνήτης δέχτηκε τους παράγοντες της εποχής για τσαϊ σε ένα από τα δωμάτια του κτιρίου.

Εκεί, πάρα πολλοί ήταν εκείνοι που του ζήτησαν να βοηθήσει ώστε η Κύπρος να ενωθεί με την Ελλάδα.

Κάποιοι αυτόπτες μάρτυρες, μάλιστα, μιλούν για το πόσο άσχημη εντύπωση έκαναν στους Βρετανούς οι οθωμανοί κύπριοι που με τον τρόπο τους έδειξαν να επιμένουν ενώπιον του Κυβερνήτη, προκειμένου να διατηρήσουν τις αρμοδιότητες που είχαν επί Τουρκοκρατίας.

Επίσης, αναφορικά με τη συζήτηση για το ρόλο των Ε/Κ κατά την επανάσταση του 1821, αναφέρω πως υπήρχε ειδικό Σύνταγμα που αποτελείτο μόνο από Ε/Κ!

Η αυθεντική σημαία εκείνου του Συντάγματος Κυπρίων, υπήρχε στο γραφείο του πρώην Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου και την έδειχνε με περηφάνια σε όλους τους Ελλαδίτες πολιτικούς που δεχόταν στο γραφείο του.

Anonymous είπε...

Άμα η μόνη αμφισβήτηση είναι στο θέμα του λόγου δεν υπάρχει διαφωνία για την ουσία του θέματος νομίζω. Για την ομιλία προσωπικά δεν γνωρίζω κάτι.

Για τα υπόλοιπα θεωρώ ότι το ενωτικό κίνημα ήταν μαζικό και πριν το 1920. Με αιτήματα για ένωση να κατατίθενται μέσα στον 19ο αιώνα και τον Κυπριακό λαό να συμμετέχει σε σημαντικό βαθμό στην επανάσταση του 21 και σε μεταγενέστερες περιπτώσεις, δεν βλέπω πως θα μπορούσε να πρόκειται για ένα κίνημα περιθωριακό. Βασισμένος στις πηγές εικάζω ότι το ενωτικό ρεύμα ήταν πλειοψηφικό από την Ελληνική επανάσταση.

Ακόμα και να άργησε κάποια χρόνια πάντως ας μην ξεχνάμε ότι ο εθνικισμός αναβίωσε μόλις στα τέλη του 18ου αιώνα με την Γαλλική επανάσταση. Η επικράτηση του όμως απέναντι στις παλιές αυτοκρατορίες ολοκληρώθηκε μέσα στον 20ο αιώνα. Το αίσθημα του δεσμού μεταξύ των μελών των εθνοτικών ομάδων και η αναγνώριση της κοινής καταγωγής τους είναι μεν πανάρχαια, αλλά η αναγνώριση ότι αυτές οι εθνοτικές ομάδες έχουν το δικαίωμα να αυτοδιοικούνται "καταργώντας" τις αυτοκρατορίες μεταφέρθηκε από χώρα σε χώρα μέσα σε ένα διάστημα 200 ετών.

Ρένος είπε...

Επειδή τυχαίνει να έχω διαβάσει τις τότε θέσεις του φίλου Sceptic Anonymous, αισθάνομαι ότι αφ' ενός αναδιπλώνεται και αφ' ετέρου ρίχνει την μπάλα στην κερδκίδα για κερδίσει χρόνο, αφού σε λίγο θα ζητήσει να του πάρετε και την εφημερίδα για να την διαβάσει.

Η ουσία της υπόθεσης για μένα είναι να καταλάβουμε γιατί ο Sceptic Anonymous και κάθε Sceptic Anonymous τηρεί αυτή στάση;;;

Οι στόχοι τους είναι δύο:

Πρώτον να αμφισβητήσουν τα ενωτικά συναισθήματα των Ελλήνων της Κύπρου. Στόχος είναι να προλειάνουν το έδαφος της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Κυπρίων, και εν ελθέτων χρόνω θα μας πούνε πάνω κάτω ότι οι Κύπριοι είμαστε, μετά συγχωρέσεως μπάσταρδοι.

Δεύτερο στόχος είναι να πλήξουν την εκκλησία και το κύρος της. Η σταθερή και ανένδοτη στάση της εκκλησίας στα εθνικά θέματα ενοχλεί πάρα πολύ. Και επειδή τα σοβαρά επιχειρήματα έχουν στερέψει, ο καλύτερος τρόπος είναι να ροκανίσει κάποιος τα θεμέλια της εκκλησίας. Να αμφισβητήσει την καθαρότητα και την αγνότητα της, να ρίξει αμφιβολίες και υπονοούμενα. Να την απαξιώσει, και να την θέσει έτσι εκτός παιγνιδιού.

Στόχος του Sceptic Anonymous φίλοι συναγωνιστές, δεν είναι να εξυπηρετήσει την ιστορική αλήθεια. Αφού και την εφημερίδα που αναφέρει ο φίλος να του πάρουμε, θα την αμφισβητήσει. Θα πεί ότι η εφημερίδα αυτή είναι εθμικιστική και θα μας ζητήσει το DVD. Που και να υπήρχε, θα μας έλεγε ότι είναι φτιαχτό !!!

Σοβαρευτήτε ορισμένοι, και μην ψάχνετε να μας κάμετε τη νύχτα μέρα και το άσπρο μάυρο. Το μόνο που πευχαίνετε είναι αφ' ενός να γελειοποιήστε και αφ' ετέρου να σπρώχνετε ορισμένους στο άλλο άκρο, αυτό του σωβινισμού-ναζιμού κτλ.

Καλή σας μέρα.

Andkand είπε...

@Ανώνυμος 1, όντως τα πρώτα αιτήματα για ένωση διατυπώθηκαν αμέσως μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας και όντως αυτές οι πηγές σώζονται και δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.

@Sceptic Anonymous, δεν είναι θέμα κουράγιου αλλά θέμα επιμονής για να οδηγηθούμε προς την ιστορική αλήθεια. Αφού ανοίξαμε το θέμα ας το πάμε μέχρι τέλους…
Λοιπόν, το απόσπασμα που παραθέτω είναι:
Αθανασόπουλος, Ανδρέας Αθ. Η παραχώρηση της Κύπρου στη Μεγάλη Βρετανία από τη σκοπιά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης: η στάση του «Νεολόγου». Ανάτυπο της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών, τομ. ΞΘ’, 2005.
Χαίρομαι ιδιαίτερα για την διευκρίνιση σου ότι δεν αμφισβητείς το γεγονός ότι κάποιοι (όπως λες) κύπριοι ζητούσαν την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα από την εποχή του 1821.
Όσο για την στάση της εκκλησίας (και όχι μόνο) απέναντι στους Βρετανούς, είναι πολύ φυσιολογικό νομίζω οι ελληνοκύπριοι να χαίρονται με την αλλαγή διακυβέρνησης! Φεύγουν οι τούρκοι και έρχονται οι χριστιανοί και «πολιτισμένοι» Βρετανοί από τους οποίους ευελπιστούν να έχουν καλύτερη αντιμετώπιση.

@MARINOS, πολύ ενδιαφέροντα όσα γράφεις. Σε ευχαριστούμε για την συνεισφορά στην κουβέντα μας. Αν έχεις και τις πηγές, σε παρακαλώ κατάθεσε τες.

@Ανώνυμος 2, η απόδειξη ή όχι του συγκεκριμένου περιστατικού δεν αλλάζει την ουσία που είναι ότι οι Κύπριοι ανέκαθεν αποζητούσαν την ένωση με την Ελλάδα.

@Ρένος, παρ’ όλες τις διαφωνίες μου με τον Sceptic Anonymous τον πιστώνω με καλή θέληση και αντικειμενικότητα και ευελπιστώ ότι θα αποδεχτεί την τελευταία μου πηγή. Όσο για τα ενωτικά αισθήματα των κυπρίων, υπάρχουν τόσες πολλές πηγές και αναφορές που κανείς λογικός και καλόπιστος ερευνητής δεν μπορεί να τα αμφισβητήσει…

Αυτόνομος-Ᾱντιομοσπονδιακός είπε...

Θα συμφωνήσω εν μέρει με τον Ρένο, διότι πολλοί εκ των αμφισβητούντων σήμερα ΟΛΑ τα ιστορικά γεγονότα, ακόμα και να εμφανίζεται κάποιος που να αμφισβητεί τον εθναρχικό ρόλο της Εκκλησίας, κινούνται όχι από ανιδιοτελή συμφέροντα, και ελπίζω όντως ο Sceptic Anonymous να είναι από ειλικρινές ενδιαφέρον και όχι εξ αλλοτρίων συμφερόντων κινούμενος.

Τώρα για να μην βάζουμε τα πάντα σε ένα καζάνι δημιουργούντες άοσμη και άγευστη σούπα, η Εκκλησία δεν προσπάθησε να αναλάβει ρόλο και ανέκρουσε πρύμναν εις το ζήτημα των εθνικών πόθων όταν είδε ότι η αστοί εθνικιστές (άλλος ένας κακόγουστος χαρακτηρισμός, γιατί δεν υπήρξε ποτέ μία τέτοια κοινωνική ομάδα) γιατί πολύ απλά είχε ξεκάθαρο Εθναρχικό ρόλο ακόμα και από την περίοδο της ελληνικής Επαναστάσεως. (παρακαλώ ας θυμηθούμε τον Εθνοιερομάρτυρα Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό, ο οποίος συνάντησε αγωνιστές της Επανάστασης και μάλιστα ήθελε να γίνει και στην Κύπρο επανάσταση-εθνική και όχι κοινωνική, όπως κάποιοι χαρκτηρίζουν το 1821- αλλά τον απέτρεψαν οι εν Ελλάδι λόγω μεγάλων αντικειμενικών δυσκολιών) επίσης καθ' όλη τη διάρκεια της Αγγλικής Αποικιοκρατίας υπήρχε εμφανής ρόλος της Εκκλησίας στα τεκταινόμενα, με αντιπροσωπείες που απεστέλλοντο στο εξωτερικό, με διαγγέλματα κ.α.

Ακόμη και σε περιόδους κρίσεων όπως με το Αρχιεπισκοπικό ζήτημα το 1900-10 η εκκλησία της Κύπρου συνέχισε να διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο, και τούτο φαίνεται και ξεκάθαρα και από την προσπάθεια του Αγγλου κυβερνήτη να θεσπίσει το 1910 νομοθεσία΄που προέβλεπε ότι οι υποψήφιοι ως Αρχιεπίσκοποι, αλλά και μετά ο οποιοσδήποτε από τους υποψηφίους θα εκλεγόταν ως Αρχιεπ΄σικοπος θα έπρεπε να περάσει από την έγκριση του Κυβερνήτη, σε μία προσπάθεια να ελέγξει ακόμα και την Εκκλησία και να μειώσει τη δύναμη επιρροής.

Αυτά προς το παρών...

Anonymous είπε...

@Andkand:
"Όσο για τα ενωτικά αισθήματα των κυπρίων, υπάρχουν τόσες πολλές πηγές και αναφορές που κανείς λογικός και καλόπιστος ερευνητής δεν μπορεί να τα αμφισβητήσει…" .Σίγουρα κανείς λογικός και καλόπιστος, εκτός βέβαια αν πρόκειται για τον Οξφορδιανό (ήμαρτον) κ. Ρολάνδο Κατσιαούνη...Άνθρωπος με κοτζάμου δοκτοράτο, δεν έμαθε ή δεν θέλησε να μάθει να χρησιμοποιεί τις πηγές... ίσως μόνο αυτές με τις οποίες συμφώνεί....
@Κυριάκος:
"Οι αρχαίοι Ελληνες δεν υποτάσσονταν ποτέ σε καμία συλλογική ιδέα. το ΑΤΟΜΙΚΟ είναι αυτό που υπερίσχυε.."
Κύριε ελέησον!! Στην αρχαία Ελλάδα ο ιδιώτης, σε αντιδιαστολή με τον δημόσιο άνδρα, ήταν ο περιφρονημένος, ο απαίδευτος, σε σημείο που η ιδιωτεία έγινε συνώνυμο της αβελτηρίας και της βλακείας!! Εξ ου και η ερμηνεία της λέξης idiot. Εάν η Δημοκρατία δεν ήταν το ύψιστο της συλλογικότητας, τότε έχουμε πρόβλημα συνεννόησης...

gregoris είπε...

1. το ότι υπήρχουν σημάθκια ελληνικού εθνικισμού στην Κύπρου τον 19ο αιώνα εν σημαίνει πως ο εθνικισμός ήταν κυρίαρχος.
2. ο ελληνικός εθνικισμός στην Κύπρο γίνεται μαζικό κίνημα την δεκαετία του 1920 τζιαι τούτον λαλούν το ούλλοι οι σοβαροί ακαδημαικοί που εμελετήσαν το θέμα.
3. η εκκλησία οδηγήθηκεν στην σύγκρουση με τους βρετανούς επειδή έχασεν αρκετά που τα προνόμια της, τζιαι όι που εθνικιστικό ζήλο, η εθναρχικό καθήκον.

Anonymous είπε...

Ρε Γληορούι,
Εννα μας δώκεις τζιαί κανένα στοιχείο για να ποστηρίξεις τα θεωρήματά σου οξά...

kyriakos είπε...

Κανείς δεν αντιλέγει ότι στην αρχαία Ελλάδα το Όλον ήταν η πολιτεία. εξάλλου η χειρότερη τιμωρία ήταν τότε ο Εξοστρακισμός..
Νομίζω όμως ότι είσαι σε θέση να καταλάβεις ότι όταν λέμε ολότητα στην αρχαία Ελλάδα δεν εννοούμε την ολότητα ενός ελληνικού έθνους αλλά της εκάστοτε πόλης κράτους. Υπήρχαν δηλαδή πολλές διαφορετικές ελληνικές πόλεις κράτη και όχι μια συλλογική εθνικότητα που έπρεπε σώνει και καλά όλοι να υποτάσσονται σε αυτή.

Και εν πάση περιπτώσει αναφερόμουν στην θρησκευτική ολότητα.

Αυτή ήταν η ειδοποιός διαφορά μεταξύ Αρχαίας Ελλάδας και Αιγύπτου
και γιαυτό υπήρξε και τόση δραματική πρόοδος σε διάρκεια μόλις 200 χρόνων που γέννησε την δημοκρατία ενώ αντίθετα στην Αίγυπτο το γεγονός ότι τα πάντα υποτάσσονταν σε μια συλλογική ολότητα ενός απόλυτου θρησκευτικού άρχοντα τίποτε δεν άλλαξε για 5000 χρόνια.

Το να βάζεις τον εαυτό σου (ένα κοινό θνητο) δίπλα απο τους θεούς σε ένα αρχιτεκτονικό κτίριο μέγιστης θρησκευτικής σημασίας οπως ήταν ο Παρθενώνας τότε αυτό σημαίνει μονάχα ένα πράγμα Ο άνθρωπος είχε έντονα ενισχυμένη την ατομικότητα. Φαντάσου στο βυζάντιο ή ακόμη και σε μία σύγχρονη εκκλησία να ζωγραφιζόταν ας πούμε δίπλα απο τον παντοκράτορα χριστό και η φάτσα κάποιου κοινού θνητού. Ο πολιτισμός του βυζαντίου (βλέπε μεσαίωνας) παρέμεινε αναλλοίωτος για χιλιάδες χρόνια. Τίποτα δεν άλλαξε. Οι αγιογραφίες δηλαδή στις εκκλησίες παρέμειναν ίδιες και αναλλοίωτες ακόμη και σήμερα και ο λόγος ήταν διότι το ατομικό υποτασσόταν κάτω απο τη συλλογική θρησκευτική εξουσία Ο αγιογράφος στο βυζάντιο όπως και στην αρχαία Αίγυπτο είναι ανώνυμος. Δημιουργός είναι μόνο ο θεός, Δεν υπάρχει Ικτίνος δεν υπάρχει Καλλικράτης δεν υπάρχει Πραξιτέλης. Είναι όλοι ανώνυμοι και αυτό που ζωγραφίζουν είναι συγκεκριμένο και απόλυτο, ένα δόγμα, ο καλλιτέχνης δεν έχει το δικαίωμα της προσωπικής έκφρασης και γιαυτό δεν υπογράφει άλλωστε και τα έργα του. Αντι φαραώ ας πούμε βλέπε αυτοκράτορα Κωτσιο Το ίδιο πράγμα είναι. Οταν ο ηγέτης ταυτίζεται με τα θεία τότε είναι πολύ δύσκολο ο κοινώς θνητός να αντισταθεί στις ορέξεις του. Και έτσι η δικτατορία διαιωνίζεται για χρόνια. Μην ξεχνάς ότι σε μια ιστορική πορεία του ελληνικού χώρου ουσιαστικά ένα μικρό χρονικόθραύσμα ήταν η δημοκρατική περίοδος (και να λες πάλε καλά) Ο άνθρωπος απο φύση του είναι ευπαθής σε δικτατορίες, έχει την τάση να υποτάσσετε στο κοπάδι, στο συλλογικό. Όταν όλα είναι ίδια τότε δεν υπάρχει και ανάγκη για δημοκρατία. Η ανάγκη συνύπαρξης της διαφορετικότητας είναι αυτό που δημιούργησε την δημοκρατία Αν οι αρχαίοι έλληνες ήταν όλοι υποταγμένοι σε ένα όλον δεν θα υπήρχε ποτέ δημοκρατία. Αυτή η ευγενής ανταγωνιστικότητα μεταξύ των πόλεων ήταν αυτό που δημιούργησε και την πρόοδο και την δημοκρατία η ΄’Εγωιστική’ δηλαδή ανάγκη του αθηναίου να έχει τον καλύτερο ναό, τα καλύτερα καράβια, το καλύτερο πολίτευμα .(και φυσικά σε συνάρτηση με κάποιες ιστορικές συγκυρίες)

Νομίζεις ότι είναι τυχαίο που μια Ελλάδα η χώρα που γέννησε την δημοκρατία ανέχτηκε για εφτά χρόνια ένα δικτάτορα?
Νομίζεις ότι ειναι τυχαίο ότι σήμερα ο μέσος έλληνας ζητά απεγνωσμένα έναν ΄΄ηγέτη’’?
Τίποτα δεν είναι τυχαίο φίλε.